Sədəf sənətkarlığı

Sədəf sənəti Quran qutuları, yazı masaları, sandıqlar, stullar, güzgülər və musiqi alətləri kimi taxta əşyaların içərisində sədəf parçalarının qoyulması adətidir. Sənətkarlar molyuskların daxili qabıqlarını müxtəlif formalarda kəsməklə düzəldirlər. Onlar taxta parçasına motivlər çəkir, konturları oyur və mirvari parçaları üçün yerləri düzəldib ağacı naxışlayırlar. Sonda səth zımpara ilə cilalanır, rəngləmək üçün yandırılır və ərinmiş qatranla laklanır. Təcrübəçilər qoz, qara ağac və qırmızı ağac kimi qalın ağaclardan, sədəfin əksi olaraq tünd rənglərə üstünlük verilir. Bəzək üçün çox vaxt həndəsi, xəttat motivlərindən istifadə olunur. Sənətkarın və onların ailələri üçün bu element gündəlik həyatın bir hissəsini təşkil edir. Bu gün sənətkarlar öz bilik və bacarıqlarını sosial media və onlayn bloqlar, qorumlar və seminarlar vasitəsilə də paylaşırlar və beləliklə müxtəlif ölkələr arasında sosial birliyi və mədəni mübadiləni gücləndirirlər. Sədəf sənətkarlığı muzeylərdə nümayiş etdirilən tarixi əşyaların bərpası ilə maddi irsin, sosial və mədəni yaddaşın qorunub saxlanmasına öz töhfəsini verir.

Sədəf sənətkarlığı nominasiyası Bəşəriyyətin Qeyri-Maddi Mədəni İrs üzrə Reprezentativ Siyahısına Botsvanada daxil olmuşdur (2023). Nominasiyaya Azərbaycan və Türkiyə qoşulmuşdur.